مصاحبه فرزانه نيكروح‌متين با دکتر علیرضا شیری
روانشناسان معتقدند كه بعد از هر ازدواج، زن و مرد با يك افت هيجاني روبهرو مي‌شوند و عشق و صميميت ميان آنها كم‌رنگ مي‌شود كه عدم توجه به آن در طولاني‌مدت باعث طلاق عاطفي يا زندگي خاموش مي‌شود. امروزه طلاق عاطفي، بنيان خانواده‌ها را نشانه گرفته كه باعث به زانو درآمدن تلاش‌هاي عاطفي طرفين براي بقاي زندگي مشترك‌شان است و زن و شوهر بدون آنكه رسمي و قانوني از هم جدا شوند، عواطف خود را از هم دريغ مي‌كنند و از يكديگر روي برمي‌گردانند. ناگفته نماند كه طلاق عاطفي يك پديده تك‌عاملي نيست بلكه مجموعه‌اي از عواملي است كه با هم منجر به زندگي خاموش مي‌شود.
در زمينه راهكارهاي جلوگيري از طلاق عاطفي و افزايش نشاط در زندگي مشترك با دكتر عليرضا شيري مصاحبه كرده‌ايم كه در زير مي‌خوانيد. قابل ذکر است که دکتر شیری ظرف هفده سال گذشته به هزاران نفر آموزش رابطه بهتر عاطفى داده و نزديك به ٦٥ هزار ایميل را پاسخ دهی و بیش از ٥٢٠٠ پست اينستاگرامى را ارائه كرده است.
برگشت‌ناپذير بودن ازدواج
دكتر شيري معتقد است كه تمامي پروسه‌هايي كه منتهي به ازدواج مي‌شود داراي نقطه‌اي است به نام برگشت‌ناپذيري و انسان هميشه با هر مساله‌اي كه برگشت‌ناپذير باشد، مشكل دارد، چراكه دچار نوعي هراس مي‌شود كه شايد انتخاب‌هاي بهتري را داشته و آنها را از دست داده است كه البته اين نوع هراس بيشتر در مردها عيان مي‌شود. البته ناگفته نماند كساني كه به بلوغ ازدواج رسيده‌اند از اين نقطه برگشت‌ناپذيري عبور كرده‌اند. دكتر شيري مي‌گويد: در زمينه ازدواج ما با دو گروه از افراد روبهرو هستيم؛ گروه اول، شامل كساني مي‌شود كه به دليل شيفتگي‌هاي موقت، دلبري‌هاي كوتاه‌مدت و نيازهاي جنسي ازدواج مي‌كنند و براي آنها ازدواج در واقع مثل تاريخ قبلي بعد از هجرت است. اين گروه، افرادي كوچك هستند كه اغلب احساس مي‌كنند اشتباه كرده‌اند و به دليل فوبياي طلاق كه از آن به‌نام پايان زندگي نام مي‌برند، به زندگي كسالت‌آور خود ادامه مي‌دهند، اما در مقابل با گروه دومي از افراد كه ازدواج مي‌كنند، مواجه هستيم كه داراي بلوغ و مسووليت‌پذيري در زمينه ازدواج هستند و وارد زندگي مشترك شده‌اند و بعد از اينكه ماه‌عسل كه ما از آن به‌عنوان نماد شور و نشاط اوليه در زندگي نام مي‌بريم، تمام مي‌شود با چهره‌هاي ديگري از ازدواج روبهرو مي‌شوند مثل اينكه در نظر زن، مرد هميشه عنصر برنده و جنگجوي كامل است اما ممكن است در واقعيت زندگي مرد اين‌گونه نباشد و مرد بعضی جاها ضعفهایش را هم زندگی کند . اما اين گروه در نهايت به دليل شناخت مشكلات و مهارت‌ها سعي مي‌كنند با ايجاد تداوم شور و نشاط ازدواج خود را پايدار نگه‌دارند.»
ترك‌هاي روی دیوار ازدواج
وقتي زن و مرد بعد از مدتي زير يك سقف و در كنار هم زندگي مي‌كنند به اصطلاح بسياري از روانشناسان فرافکنی های منفی آغاز میشود یعنی قشنگي‌ها ديگر ديده نمي‌شود یا اگر هم دیده شود ، فروغ اوائل را نخواهد داشت و آنچه كه براي زن و مردم مورد توجه قرار مي‌گيرد، زشتي‌هاست و وقتي افراد نتوانند مسايل و اين زشتي‌ها را در زندگي هضم كنند.زندگي‌شان به سمت نابودي پيش مي‌‌رود. ما میرسیم به این نقطه که «وقتي افراد نتوانند با مشكلات خود كنار بيايند، زندگي آنها تَرَك برمي‌دارد و بلد نيستند كه آن ترك را ترميم كنند. گوگل بال، زوج درمانی است که کتاب خوبی به نام “آخرین راه” نوشته و معتقد است كه ازدواج برای خیلی ها که دلشان را صابون زده اند ، یک تصویر رتوش شده دارد و در واقع يك فريب دسته‌جمعي است منظور وي را من اين‌گونه توضيح مي‌دهم كه وقتي ما مي‌خواهيم براي مسافرت هتلي را رزرو كنيم ابتداد عكس‌هاي آنها را در اينترنت مي‌بينيم كه هتل‌ها بسيار شيك و داراي اتاق‌ها بزرگي هستند اما وقتي كه وارد هتل مي‌شويم متوجه خطاي شناختي خود مي‌شويم كه اتاق‌ها و هتل آن‌گونه كه به ما نشان داده شده بود، نيستند در واقع تصوير ازدواج نيز يك تصوير روتوش شده تا آنجا كه ممكن است جامعه و متخصصان بايد در زمينه ازدواج افسون‌زدايي كنند و تصوير واقعي زندگي مشترك را با راه‌حل‌هاي مشكلات به جوان نشان دهند.»
آیا ازدواج منفعتی هم دارد؟
ازدواج و زندگي زناشويي به زن و مرد يك‌سري سودها و نفع‌هايي را مي‌رساند كه دکتر شیری آنها را به‌عنوان منافع واقعي ازدواج معرفي مي‌كند:
۱- امنيت عاطفي: منظور، تعلق خاطر زن و مرد به يكديگر است بدون اینکه نگران باشند رقابتی در میان است یا لازم باشد خود را برای جذب آن محبت خیلی لایق تر نشان بدهند ۲- پاداش اجتماعي: شما که متاهل باشید خیلی بیشتر مورد احترام جامعه ، کسبه، بانکها و حتی سفارت خانه هایی هستید که میخواهند ویزای توریستی به شما بدهند ! در واقع جامعه كسي را وارد بازي‌هايش مي‌كند كه متاهل باشد. ۳- امنيت جنسي: خیال زن و مرد آرامش دارد که در آغوش کسی است که متعلق به اوست و همزمان احساس متعلق بودن به دیگری را نیز انسان تجربه میکند ۴- پاداش‌هاي متافيزيكي: تمامي اديان و مذاهب از ازدواج به‌عنوان يك عامل حفظ ایمان نام مي‌برند و ما نمي‌توانيم منكر اين مساله شويم كه آموزه‌هاي ديني ما احساس “من خوب هستم “روانشناسان را با ازدواج به ما مي‌دهد.
دوري از طلاق عاطفي
امروزه آمارها نشان مي‌دهد طلاق عاطفي در جامعه ايران دو برابر طلاق رسمي است كه متاسفانه گريبانگير جامعه شده. نداشتن عاطفه، محبت و خاموش شدن شعله‌هاي عشق، زندگي زناشويي را به ورطه‌ي نابودي كشيده است. دكتر عليرضا شيري، طلاق عاطفي را اين گونه شرح مي‌دهد: «ازدواج مانند دویدن در يك پیست “دو با مانع “است و وقتي كه افراد گمان کرده باشند که ازدواج ، دویدن در یک پیست صاف ۱۰۰ متر است ، با دیدن موانع ، شروع به نق‌زدن مي‌كنند و در اين هنگام است كه ما مي‌گوييم فاصله گیری عاطفي در حال رخ دادن است. افراد پس از ازدواج با يك افت هيجان روبهرو مي‌شوند كه شامل احساس ناكامي و گيرافتادگي است كه موجب واكنش‌هاي اضطراب، بدخلقي و ناسازگاري مي‌شود كه البته اين افت هيجاني بسيار طبيعي است و بايد به زوج‌ها براي گذر از اين موضوع و تداوم و افزايش نشاط در زندگي آموزش داد.»
راهكارهاي افزايش نشاط پس از ازدواج
دكتر شيري براي ارتقاي سازگاري و تداوم زندگي مشترك و مقابله با افت هيجاني راهكارهايي را ارايه داده است كه در زير خلاصه‌وار شرح داده مي‌شود.
– خلوت‌هاي يك‌نفره داشتن: فردي كه خلوت آشفته و به هم ريخته و مضطرب داشته باشد، براي همسرش نمي‌تواند كيمياگري كند. وقتي زن و شوهر از درون و در خلوت‌هاي خود شاد نباشند، نمي‌توانند شادي را در طرف مقابل‌شان جست‌وجو كرده و زندگي شادي را فراهم كنند.
– كشف كردن طرف مقابل: افراد در رابطه بايد مدام زندگي خود را رصد كنند و براي حل مشكلات‌شان گفت‌وگو كنند نه مخاصمه، چراكه مخاصمه باعث خراش رابطه زناشويي مي‌شود. حتما زمانی را بگذارند تا عصبانیتهای خود را بدور از هیاهو و داد و بیداد و نمایش قدرت ، حل کنند. مهارت انتقاد کردن را بیاموزند حداقلش اینه که
- آدرس دار و بدون حاشیه با هم انتقاد کنند
- یکی یکی مسائل را مطرح کنند
- بلدباشند کی بهترین موقع عقب نشینی است نه پیشروی
- عزت نفس یکدیگر را هدف قرار ندهند که درست کردنش بسیار سخت است
– ايجاد سرگرمي: براي يك رابطه متداوم با شور و نشاط بايد زن و شوهر به سرگرمي‌هاي متنوعي بپردازند كه مي‌تواند شامل بازي‌هاي رايانه‌اي، کارتی، ورزش‌هاي مشترك و… باشد و تا حد امكان سهم تلويزيون را در خانه کمتر کنند زیرا باعث سردي روابط مي‌شود،
– صله‌رحم فاخر: بازديد از اقوام كه از سنت‌هاي نبي‌اكرم(ص) است؛ تا حد امكان بايد به برنامه‌هاي زن و شوهرها اضافه شود. ميهماني رفتن و سرزدن، به ركود زندگي تحرك مي‌بخشد. بعد از اقوام، زن و شوهر مي‌توانند با دوستان خود رفت و آمد كنند؛ دوستاني كه دغدغه‌هاي آنها نزديك دغدغه‌هاي خودشان باشد. نباید با دوستانی معاشرت کرد که روحی آلوده دارند و موجب بهم ریختگی حال ما میشوند. در این زمینه بسیار باید حواس جمع بود همانطور که با فردی که سیاه سرفه دارد ، نزدیک نمیشویم
-مهارت متفاوت بودن و حل مساله: زن و شوهر بايد بدانند كه با يكديگر متفاوتند و راه‌حل مناسبي را براي متفاوت بودن‌شان، بيابند و به طرف مقابل‌شان فرصت دهند و از وسواس هميشه برنده بودن دست بردارند و اجازه دهند كه همسرشان نيز برنده باشد. هرچند كه ممكن است سليقه يا پيشنهادش اشتباه باشد؛ سكان‌دار كشتي بودن نياز به سركوب و سلطه‌گري ندارد.
1 دیدگاه
خیلی جالب بود و باید بگم این دیدگاه ها رو در زندگی خصوصی زیاد مورد استفاده قرارنداده ایم. و بهمین دلیل هیچکاه نتونستیم به خواسته های هم. و معیار های هم اهمیت بدیم و برای بهتر شدن روابطمون همش از دیگران کمک گرفتیم و اجازه دخالت رو‌بهمه از کوچیک و بزرگ دادیم متاسفانه 😔🥺